H Περιέργεια φτάνει έως τον Αρη

Τα «επτά λεπτά τρόμου» όπως αποκαλούσαν στη NASA την προσεδάφιση του Curiosity στο κρατήρα Γκέηλ του Αρη, κατά τη διάρκεια των οποίων το σκάφος επιβράδυνε από τα 20.000 χλμ την ώρα σε μόλις 2 χλμ την ώρα, ήταν αναμφίβολα η πιο μεγάλη πρόκληση όλης της αποστολής Mars Science Laboratory (Επιστημονικό Εργαστήριο Αρη).

Και πρόκειται αναμφίβολα για μια εξαιρετική επιτυχία της αμερικανικής υπηρεσίας διαστήματος, για ένα πολύ μεγάλο τεχνολογικό επίτευγμα όπου το μεγαλύτερο ρομποτικό όχημα για πλανητική εξερεύνηση που έχει κατασκευαστεί ποτέ, πυρηνοκίνητο, βάρος ενός τόνου και με όργανα ύψιστης ακρίβειας, έφτασε με ασφάλεια σε μια ιδανική, επίπεδη τοποθεσία του κόκκινου πλανήτη, και για τα επόμενα δύο χρόνια υπόσχεται να κάνει ανακαλύψεις που για την ώρα ούτε μπορούμε να φανταστούμε.

Στις 8.32 ώρα Ελλάδας, δύο λέξεις του μηχανικού του κέντρου ελέγχου Al Chen, έφταναν για να ξεσπάσουν πανηγυρισμοί στις εγκαταστάσεις της NASA στη Pasadena και το εργαστήριο JPL όπου κατασκευάστηκε το Curiosity: «Επιβεβαιώθηκε επαφή». Οι μηχανικοί και οι επιστήμονες του Curiosity, 5.000 στο σύνολο, πολλοί από τους οποίους δούλευαν 10 χρόνια για αυτή τη στιγμή, προσπαθούσαν να διώξουν τη μεγάλη ένταση που τους μετέφεραν τα τελευταία λεπτά της 9μηνης πτήσης του Curiosity και να χαμογελάσουν μπροστά στις κάμερες.

«Σήμερα, στον Αρη, οι Η.Π.Α. έγραψαν ιστορία», δήλωσε ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα. «Η επιτυχημένη προσεδάφιση του Curiosity, του πιο εξελιγμένου φορητού εργαστηρίου που έχει φτάσει ποτέ σε άλλο πλανήτη, σηματοδοτεί έναν πρωτοφανή τεχνολογικό άθλο που θα είναι σημείο αναφοράς στο μέλλον. Αποδεικνύει πως ακόμη και οι εναντίον μας πιθανότητες δεν είναι αρκετές για να συγκριθούν με το μείγμα της ευφυΐας και της αποφασιστικότητας μας», συνέχισε.

Λεπτά μετά την επαφή του με το έδαφος, το όχημα έστελνε στη Γη τις πρώτες –ασπρόμαυρες για την ώρα, φωτογραφίες, στις οποίες φαίνεται η σκιά του οχήματος στον γειτονικό μας πλανήτη αλλά και η γύρω περιοχή. Παρόλο που η κάμερα του Curiosity έβγαλε τις φωτογραφίες αυτές με πολύ χαμηλή ανάλυση, επιστήμονες της NASA αναφέρουν πως είναι οι καλύτερες που έχουν δει ποτέ. Το σήμα κάνει περίπου 13 λεπτά για να φτάσει στις κεραίες στη Γη, καθώς έχει να διανύσει τα 230 εκατομμύρια χιλιόμετρα που μας χωρίζουν από τον Αρη αυτή την εποχή. Τις επόμενες ημέρες, τα όργανα του θα βαθμονομηθούν κατάλληλα και οι λειτουργίες τους θα αγγίξουν τις πραγματικές τους δυνατότητες, και οι φωτογραφίες που θα λαμβάνει το κέντρο ελέγχου θα είναι εμφανώς καλύτερης ποιότητας. Αναμένεται να περάσουν ακόμη λίγες εβδομάδες προτού το όχημα να αρχίσει να κινείται, ώστε οι ελεγκτές του να σιγουρευτούν πως τα πάντα λειτουργούν στην εντέλεια.

Κι όλα αυτά έρχονται με ένα κόστος 2.5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σχεδόν 7 δολαρίων για κάθε Αμερικανό πολίτη, ίσο περίπου με την τιμή ενός εισιτηρίου κινηματογράφου. Μετά τις πρόσφατες μεγάλες μειώσεις στη χρηματοδότηση της NASA, ειδικά σε μελλοντικές επιστημονικές αποστολές παρόμοιες με αυτή, η συζήτηση είναι επίκαιρη για το κατά πόσο τέτοια ποσά είναι δικαιολογημένα να ξοδεύονται για καθαρά επιστημονικούς σκοπούς. Μπορεί η απάντηση να έρχεται από τις ζητωκραυγές του πλήθους που είχε συγκεντρωθεί στην Times Square της Νέας Υόρκης για να παρακολουθήσει την προσεδάφιση, από τις διθυραμβικές αντιδράσεις του Τύπου παγκοσμίως, ή ακόμη και από τα χιλιάδες ενθαρρυντικά σχόλια των πολιτών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ίσως οι δηλώσεις του Dr. Charles Elachi, διευθυντή του εργαστηρίου JPL, να εμπεριέχουν όλα τα παραπάνω: «Σήμερα ήταν μόνο η προσεδάφιση. Από αύριο θα αρχίσουμε να εξερευνούμε τον Αρη. Την επόμενη βδομάδα, τον επόμενο μήνα, τον επόμενο χρόνο, θα κάνουμε νέες ανακαλύψεις. Θα συνεχίσουμε να εξερευνούμε όχι μόνο τον Αρη, αλλά και το Ηλιακό σύστημα και το Σύμπαν, επειδή η περιέργειά μας δεν έχει όρια».