Ο Ερντογάν θέλει ρόλο

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΓΟΥΛΗ

goulis@ekdotiki.gr

Στον απόηχο της χειρότερης ισραηλινο-αιγυπτιακής κρίσης τα τελευταία 30 χρόνια, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επισκέπτεται σήμερα το Κάιρο, ενώ θα περιοδεύσει σε Τυνησία και Λιβύη, για να θέσει τις βάσεις μιας νέας συμμαχίας στην περιοχή.

Η πρώτη επίσκεψη Τούρκου ηγέτη στην Αίγυπτο τα τελευταία 15 χρόνια πραγματοποιείται λίγα εικοσιτετράωρα μετά την επίθεση διαδηλωτών κατά της ισραηλινής πρεσβείας, η οποία ανάγκασε τους διπλωμάτες να εγκαταλείψουν τη χώρα και τις ΗΠΑ να παρέμβουν για να προλάβουν τα χειρότερα. Το πλήθος εισέβαλε στην πρεσβεία αργά το βράδυ της Παρασκευής και έκαψε την ισραηλινή σημαία, ενώ στα επεισόδια τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν και περίπου 1.000 τραυματίστηκαν. Ισραηλινοί και Αιγύπτιοι επιχείρησαν το Σαββατοκύριακο να ρίξουν τους τόνους και η αιγυπτιακή στρατιωτική ηγεσία έσπευσε να αναπτύξει ισχυρές δυνάμεις έξω από την πρεσβεία, ενώ οι Ισραηλινοί άρχισαν να συζητούν την επιστροφή του πρέσβη, Γιτζάκ Λέβανον, υπό την προϋπόθεση ότι θα δοθούν εγγυήσεις για την ασφάλεια των διπλωματών.

Την οργή των Αιγυπτίων για το θάνατο πέντε συνοριοφυλάκων από τα πυρά Ισραηλινών στρατιωτών στη διάρκεια επιχειρήσεων κατά ενόπλων, οι οποίοι επιτέθηκαν από αιγυπτιακό έδαφος, αναμένεται να εκμεταλλευτεί ο Τούρκος πρωθυπουργός. Η Αγκυρα υποβάθμισε τις διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ, «πάγωσε» τις αμυντικές και εμπορικές συμφωνίες, ενώ απείλησε να συνοδεύσει με πολεμικά πλοία μια μελλοντική ανθρωπιστική αποστολή στη Λωρίδα της Γάζας, αντιδρώντας στην άρνηση του Ισραήλ να ζητήσει συγγνώμη για την αιματηρή επίθεση στο «Μάβι Μαρμαρά» το Μάιο του 2010 και να αποζημιώσει τους συγγενείς των εννιά θυμάτων.

Το όραμα της Αγκυρας

Συνεργάτες του Ερντογάν δήλωσαν ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός θα μιλήσει στο πανεπιστήμιο του Καΐρου και θα αναφερθεί στο όραμα της Αγκυρας για την ευρύτερη περιοχή. Ειδικοί όπως ο Ναμπίλ Αμπντέλ Φατάχ από το Κέντρο Πολιτικών και Στρατηγικών Μελετών «Αλ Αχράμ» και ο Γκάρεθ Τζένκινς, στρατηγικός αναλυτής με έδρα την Κωνσταντινούπολη, εκτίμησαν ότι ο Ερντογάν χρησιμοποιεί την ένταση και τις τριβές στην περιοχή για να αναβαθμίσει το ρόλο της Τουρκίας και να επιδιώξει ηγετική θέση. Στην κατεύθυνση αυτή μάλιστα ο Τούρκος πρωθυπουργός μεταβαίνει αύριο και μεθαύριο στην Τυνησία, η οποία, όπως και η Αίγυπτος, προσπαθεί να βρει το δρόμο της μετά την πτώση του καθεστώτος Μπεν Αλι, και στη Λιβύη, όπου θα πραγματοποιήσει την πρώτη επίσκεψη πρωθυπουργού μετά τη φυγή Καντάφι από την Τρίπολη. Η Αγκυρα διαφώνησε ανοικτά με τους Δυτικούς στην αρχή της επέμβασης κατά της Λιβύης, αλλά σπεύδει να εξασφαλίσει πολιτικά και οικονομικά οφέλη από την αποκαλούμενη Αραβική Ανοιξη, ενώ παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις και στη Συρία, όπου ο παραδοσιακός της σύμμαχος, Σύριος πρόεδρος Μπασάρ αλ Ασαντ, αγωνίζεται να κρατηθεί στην εξουσία.