Τα μισά τρόφιμα του κόσμου «καταλήγουν στα σκουπίδια»

Μεγάλο μέρος του πλανήτη συνεχίζει να υποσιτίζεται, κι όμως το 30 με 50 τοις εκατό της συνολικής παραγωγής τροφίμων καταλήγει στη χωματερή, εκτιμά μελέτη βρετανικού ινστιτούτου. Το ποσοστό φαίνεται δραματικά υψηλό, ωστόσο τα νούμερα δείχνουν να επιβεβαιώνονται από τις εκτιμήσεις άλλων ειδικών.

Η μελέτη του Ινστιτούτου Μηχανολόγων Μηχανικών υπολογίζει ότι, από τους 4 δισεκατομμύρια τόνους τροφίμων που παράγονται ετησίως σε όλο τον κόσμο, έως και το μισό δεν φτάνει ποτέ στο πιάτο -είτε γιατί χάνεται σε κάποιο στάδιο από το χωράφι έως το ράφι, είτε επειδή οι καταναλωτές προτιμούν τα προϊόντα με άψογη εμφάνιση και σπαταλούν φαγητό στο σπίτι.

Ειδικά για την Ευρώπη και την Αμερική -τις περιοχές με την υψηλότερη διατροφική ασφάλεια- η μελέτη εκτιμά ότι τα νοικοκυριά πετούν τα μισά από τα τρόφιμα που αγοράζουν, ενώ ανάλογη είναι και η σπατάλη στο χωράφι. Στην περίπτωση της Βρετανίας, το ένα τρίτο των αγροτικών προϊόντων δεν συλλέγεται καν για λόγους εμφάνισης.

«Υπάρχει μια ποικιλία λόγων που οδηγούν σε αυτή την κατάσταση, από τις προβληματικές αγροτικές πρακτικές, τον κακό σχεδιασμό, τις ελλιπείς υποδομές μεταφοράς και αποθήκευσης, μέχρι την απαίτηση των σουπερμάρκετ για κοσμητικά τέλεια τρόφιμα, αλλά και την ενθάρρυνση που δίνουν στους καταναλωτές να αγοράζουν υπερβολικά πολλά, μέσω της πρακτικής "στα δύο το ένα δώρο"» εξηγεί ο Δρ Τιμ Φοξ, επικεφαλής της μελέτης στο τμήμα Ενέργειας και Περιβάλλοντος του Ινστιτούτου.

«Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, οι απώλειες εντοπίζονται στα πρώτα τμήματα της αλυσίδας παραγωγής, δηλαδή κάπου ανάμεσα στο χωράφι και την αγορά. Στις ώριμες, ανεπτυγμένες οικονομίες η σπατάλη οφείλεται στο προβληματικό μάρκετινγκ και στη συμπεριφορά των καταναλωτών» διευκρίνισε ο Φοξ στο Today Programme του BBC.

Επισημαίνει ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά και περιβαλλοντικό, λόγω της αυξημένης χρήσης νερού, γης και άλλων πόρων. Και, με τον παγκόσμιο πληθυσμό να αυξάνεται ραγδαία, η κατάσταση δεν μπορεί παρά να επιδεινωθεί χωρίς μέτρα.

Φαίνεται όμως ότι το πρόβλημα της σπατάλης δεν έχει απασχολήσει όσο θα έπρεπε τις κυβερνήσεις: «Το απίστευτο είναι ότι δεν έχουν γίνει συστηματικές μελέτες για στη σπατάλη τροφίμων στο χωράφι είτε στη Βρετανία είτε σε άλλες χώρες της Ευρώπης ή στις ΗΠΑ, επισημαίνει ο Τρσίστραμ Στιούαρτ, από την οργάνωση Feeding the 5000 για τη σπατάλη στα τρόφιμα.

«Σύμφωνα με την εμπειρία μου», λέει, «είναι στάνταρτ πρακτική για τους αγρότες να θεωρούν ότι το 20% με 40% των φρούτων και λαχανικών δεν θα φτάσουν ποτέ στην αγορά, ακόμα κι αν είναι απολύτως κατάλληλα για κατανάλωση» αναφέρει.

Ανάλογη ήταν μια εκτίμηση για τη σπατάλη στην περίπτωση των καταστημάτων εστίασης, την οποία δίνει ο Τομ Τάνερ της Ένωσης Βιώσιμων Εστιατορίων. Όπως αναφέρει στο BBC, τα εστιατόρια πετούν στα σκουπίδια το ένα τρίτο της τροφοδοσίας τους.