Με αφορμή τον σάλο που προκλήθηκε για την «εξαφάνιση» γραμμάτων
Για «ψεύδη» και «ανυπόστατους αστικούς μύθους», κάνουν λόγο οι
συγγραφείς του εγχειριδίου της «Γραμματικής Ε΄και ΣΤ΄Δημοτικού» οι
οποίοι μιλούν, για πρώτη φορά, από τότε που ξέσπασε ο θόρυβος γύρω από
το θέμα των φθόγγων, των φωνηέντων και των συμφώνων της ελληνικής
γλώσσας, έτσι όπως διδάσκονται μέσω του εγχειριδίου.
Η συγγραφική ομάδα αποτελείται από τους Ειρήνη Φιλιππάκη - Warburton Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Reading, Μιχάλη Γεωργιαφέντη Λέκτορα Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιώργο Κοτζόγλου Επίκουρο Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, και Μαργαρίτα Λουκά εκπαιδευτικός Π.Ε.
Όπως δήλωσε στο ΑΜΠΕ ο κ. Γεωργιαφέντης, είναι η πρώτη φορά που η συγγραφική ομάδα αποφάσισε να εκδώσει ανακοίνωση μετά την κατάθεση απόψεων τόσο από τον καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη όσο και από τις ανακοινώσεις 140 καθηγητών γλωσσολογίας, που αντικρούουν τις απόψεις δασκάλας -αλλά και διαφόρων άλλων που συντάχθηκαν μαζί της- στην εικασία περί «συρρίκνωσης» της γλώσσας.
Η διάσταση που πήρε το θέμα ήταν ένας ακόμη λόγος που ώθησε τη συγγραφική ομάδα να εκδώσει την άποψή της, ανήσυχη για τις τυχόν συνέπειες από την διάδοση αυτών των απόψεων.
Το ΑΜΠΕ παραθέτει την άποψη των συγγραφέων, όπως ακριβώς αυτή διατυπώθηκε:
«Με αίσθημα ευθύνης απέναντι σε δασκάλους, γονείς και μαθητές είχαμε συνειδητά αρχικά επιλέξει να μην απαντήσουμε στις ανακρίβειες, στις παρανοήσεις και στα ψεύδη σχετικά με το εγχειρίδιο "Γραμματική Ε΄και Στ΄ Δημοτικού" που κατακλύζουν το διαδίκτυο και κάποια ΜΜΕ εδώ και σχεδόν τρεις εβδομάδες. Αναλογιζόμενοι ότι πυρήνας των διαδιδόμενων ανυπόστατων φημών υπήρξε ένα συναισθηματικά φορτισμένο, αλλά ατυχές, κείμενο μιας δασκάλας, το οποίο αναρτήθηκε στον ιστότοπο του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. «Αλέξανδρος Δελμούζος», σκεφτήκαμε ότι η παρέμβασή μας θα έδινε στο ζήτημα διαστάσεις μεγαλύτερες από την πραγματική του αξία. Εξάλλου, από την πρώτη στιγμή έμπειροι μελετητές της γλώσσας (με πρώτο τον Ν. Σαραντάκο) απάντησαν με άρθρα τους σε ιστολόγια. Το γεγονός δε ότι πολλοί εκπαιδευτικοί επισήμαναν δημόσια τις ανακρίβειες του άρθρου και έσπευσαν να διαχωρίσουν τη θέση τους από την ανενημέρωτη δασκάλα μάς καθησύχασε και επιβεβαίωσε ότι οι εκπαιδευτικοί είναι ενήμεροι και επαρκώς καταρτισμένοι.
Ωστόσο, δυστυχώς, η επιλογή μας να μην απαντήσουμε μέχρι τώρα επέτρεψε σε ιστότοπους και ΜΜΕ να αναπαραγάγουν μύρια όσα ψεύδη για το έργο μας και εμάς προσωπικά. Και τι δεν ειπώθηκε; Ότι η νέα σχολική γραμματική δεν περιλαμβάνει τα γράμματα ήτα, ύψιλον, ωμέγα, ξι, ψι, ότι προτείνει την κατάργηση της ιστορικής ορθογραφίας, ότι αποτελεί μέρος οργανωμένου σχεδίου για την "άλωση" της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού, ότι τα μέλη της συγγραφικής ομάδας αποτελούν όργανα οποιασδήποτε υπαρκτής ή φανταστικής συνωμοσίας και ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ο νους του ανθρώπου. Μάλιστα, στις αναδημοσιεύσεις οι ανακρίβειες αυτές διανθίστηκαν και με πρόσθετα παντελώς ψεύτικα στοιχεία. Έτσι, για παράδειγμα, επιλεγμένα αποσπάσματα από μια παλιότερη επιστημονική ανακοίνωση της καθηγήτριας Ειρήνης Φιλιππάκη-Warburton παρουσιάζονται δολίως ακόμα και σε εφημερίδες ως "απάντηση" στο άρθρο, ενώ η σελίδα 36 της γραμματικής, όπου απεικονίζονται τα σύμφωνα και τα φωνήεντα της γλώσσας, δηλαδή οι φωνηεντικοί και οι συμφωνικοί φθόγγοι, αποκόπτεται σκόπιμα από τις προηγούμενες ώστε να δοθεί η εντύπωση ότι εξαφανίστηκαν κάποια γράμματα από το ελληνικό αλφάβητο.
Το όλο θέμα θα ήταν απλώς χαρακτηριστικό δείγμα του τρόπου με τον οποίο ανυπόστατοι αστικοί μύθοι εξαπλώνονται στο διαδίκτυο, αν τα ψεύδη αυτά δε μεγεθύνονταν τόσο ώστε να απασχολήσουν και αρκετά ΜΜΕ. Έτσι, ένα στην ουσία ανύπαρκτο ζήτημα έφτασε να απασχολεί εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές, να δίνει το έναυσμα για κυνήγι μαγισσών και, τέλος, να ρίχνει νερό στον μύλο της προσωπικής προβολής αυτόκλητων υπερασπιστώντης ελληνικής γλώσσας (τόσο επιστημονικά καταρτισμένων που δεν είναι σε θέση να κάνουν τη βασική διάκριση ανάμεσα στους φθόγγους και τα γράμματα).
Δε θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε εδώ τα αυτονόητα. Ο αριθμός και η ταυτότητα των φωνηέντων και των συμφώνων της Νέας Ελληνικής είναι γνωστά σε οποιονδήποτε γνωρίζει βασικές αρχές της γραμματικής δομής της γλώσσας μας και παρακολουθεί τις εξελίξεις στον τομέα της γλώσσας και γλωσσολογίας τα τελευταία ογδόντα τουλάχιστον χρόνια. Γίνονται αμέσως κατανοητά από όποιον έχει διαβάσει το εγχειρίδιο «Γραμματική Ε΄και Στ Δημοτικού» ή οποιαδήποτε άλλη έγκυρη επιστημονική γραμματική της Νέας Ελληνικής.
Εξάλλου, μετά την τεκμηριωμένη ανακοίνωση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας δια του προέδρου του, καθηγητή κ. Καζάζη, μετά τις εύστοχες παρεμβάσεις του καθηγητή κ. Μπαμπινιώτη, αλλά κυρίως μετά τη λεπτομερέστατη και εμπεριστατωμένη τοποθέτηση 140 έγκριτων συναδέλφων γλωσσολόγων, στην οποία ανασκευάζονται ένα προς ένα τα ψευδοεπιχειρήματα της συντάκτριας του άρθρου, δε μένουν περιθώρια αμφισβήτησης ότι το θέμα δεν υφίσταται. Το μόνο ουσιαστικό ερώτημα που μένει ανοιχτό, το μόνο που πρέπει να μας απασχολήσει όλους σοβαρά -και μάλιστα στις παρούσες πολύ δύσκολες περιστάσεις που περνάει η χώρα μας- είναι σε τι εκδηλώσεις υστερίας μπορεί να οδηγήσει ο συνδυασμός βαθιάς άγνοιας, ελλιπούς ενημέρωσης και άκρατου φανατισμού.
Η συγγραφική ομάδα
Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton, Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Reading
Μιχάλης Γεωργιαφέντης, Λέκτορας Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γιώργος Κοτζόγλου, Επίκουρος Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Μαργαρίτα Λουκά, Εκπαιδευτικός Π.Ε.»
Με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης των απόψεων της συγγραφικής ομάδας και επειδή έγινε λόγος ότι ο Σύλλογος εκπαιδευτικών «Αλ. Δελμούζος», στην ιστοσελίδα του οποίου αναρτήθηκε το άρθρο της δασκάλας που «άνοιξε» το θέμα με τα φωνήεντα και τους φθόγγους, συμφωνούσε με τις απόψεις της δασκάλας, αυτό φαίνεται πως δεν υφίσταται, όπως προκύπτει από σχετική δημοσίευση στην ίδια ιστοσελίδα:
«Με αφορμή καθημερινά δημοσιεύματα στον ημερήσιο Τύπο που αφορούν τον Σύλλογό μας και για την αποκατάσταση της αλήθειας, σας επισημαίνουμε ότι: «Δεν υπάρχει καμιά απόφαση και καμιά καταγγελία του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου εκπαιδευτικών "Αλέξανδρος Δελμούζος" για το θέμα με το οποίο ασχολούνται τα δημοσιεύματα. Το άρθρο "Η ελληνική γλώσσα πρέπει να παραμείνει ανέπαφη!", συναδέλφισσάς μας, που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας, εκφράζει τις προσωπικές της απόψεις, οι οποίες δεν υιοθετήθηκαν ποτέ από τον Σύλλογο και ούτε τον εκφράζουν. Δεν έχει προκηρυχθεί καμιά ψηφοφορία ή συλλογή υπογραφών από το Σύλλογο. Δεν υπάρχει καμιά απόφαση του ΔΣ του Συλλόγου να γίνει αίτημα προς το υπουργείο Παιδείας για να αποσυρθεί το βιβλίο. Δεν έχει ξεσπάσει καμιά διαμάχη μεταξύ του Συλλόγου και του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.
Από όλα τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι τα δημοσιεύματα αυτά, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, σε ό,τι αφορά το Σύλλογό μας, και σας παρακαλούμε να αποκαταστήσετε την αλήθεια γιατί δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις στην εκπαιδευτική κοινότητα και γενικότερα στην κοινωνία για τις θέσεις μας. Σε κάθε περίπτωση και εμείς θεωρούμε πως η επιστημονική ορθότητα αποτελεί τη μόνη βάση για την προάσπιση της Ελληνικής Γλώσσας».
Η συγγραφική ομάδα αποτελείται από τους Ειρήνη Φιλιππάκη - Warburton Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Reading, Μιχάλη Γεωργιαφέντη Λέκτορα Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιώργο Κοτζόγλου Επίκουρο Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, και Μαργαρίτα Λουκά εκπαιδευτικός Π.Ε.
Όπως δήλωσε στο ΑΜΠΕ ο κ. Γεωργιαφέντης, είναι η πρώτη φορά που η συγγραφική ομάδα αποφάσισε να εκδώσει ανακοίνωση μετά την κατάθεση απόψεων τόσο από τον καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη όσο και από τις ανακοινώσεις 140 καθηγητών γλωσσολογίας, που αντικρούουν τις απόψεις δασκάλας -αλλά και διαφόρων άλλων που συντάχθηκαν μαζί της- στην εικασία περί «συρρίκνωσης» της γλώσσας.
Η διάσταση που πήρε το θέμα ήταν ένας ακόμη λόγος που ώθησε τη συγγραφική ομάδα να εκδώσει την άποψή της, ανήσυχη για τις τυχόν συνέπειες από την διάδοση αυτών των απόψεων.
Το ΑΜΠΕ παραθέτει την άποψη των συγγραφέων, όπως ακριβώς αυτή διατυπώθηκε:
«Με αίσθημα ευθύνης απέναντι σε δασκάλους, γονείς και μαθητές είχαμε συνειδητά αρχικά επιλέξει να μην απαντήσουμε στις ανακρίβειες, στις παρανοήσεις και στα ψεύδη σχετικά με το εγχειρίδιο "Γραμματική Ε΄και Στ΄ Δημοτικού" που κατακλύζουν το διαδίκτυο και κάποια ΜΜΕ εδώ και σχεδόν τρεις εβδομάδες. Αναλογιζόμενοι ότι πυρήνας των διαδιδόμενων ανυπόστατων φημών υπήρξε ένα συναισθηματικά φορτισμένο, αλλά ατυχές, κείμενο μιας δασκάλας, το οποίο αναρτήθηκε στον ιστότοπο του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. «Αλέξανδρος Δελμούζος», σκεφτήκαμε ότι η παρέμβασή μας θα έδινε στο ζήτημα διαστάσεις μεγαλύτερες από την πραγματική του αξία. Εξάλλου, από την πρώτη στιγμή έμπειροι μελετητές της γλώσσας (με πρώτο τον Ν. Σαραντάκο) απάντησαν με άρθρα τους σε ιστολόγια. Το γεγονός δε ότι πολλοί εκπαιδευτικοί επισήμαναν δημόσια τις ανακρίβειες του άρθρου και έσπευσαν να διαχωρίσουν τη θέση τους από την ανενημέρωτη δασκάλα μάς καθησύχασε και επιβεβαίωσε ότι οι εκπαιδευτικοί είναι ενήμεροι και επαρκώς καταρτισμένοι.
Ωστόσο, δυστυχώς, η επιλογή μας να μην απαντήσουμε μέχρι τώρα επέτρεψε σε ιστότοπους και ΜΜΕ να αναπαραγάγουν μύρια όσα ψεύδη για το έργο μας και εμάς προσωπικά. Και τι δεν ειπώθηκε; Ότι η νέα σχολική γραμματική δεν περιλαμβάνει τα γράμματα ήτα, ύψιλον, ωμέγα, ξι, ψι, ότι προτείνει την κατάργηση της ιστορικής ορθογραφίας, ότι αποτελεί μέρος οργανωμένου σχεδίου για την "άλωση" της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού, ότι τα μέλη της συγγραφικής ομάδας αποτελούν όργανα οποιασδήποτε υπαρκτής ή φανταστικής συνωμοσίας και ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ο νους του ανθρώπου. Μάλιστα, στις αναδημοσιεύσεις οι ανακρίβειες αυτές διανθίστηκαν και με πρόσθετα παντελώς ψεύτικα στοιχεία. Έτσι, για παράδειγμα, επιλεγμένα αποσπάσματα από μια παλιότερη επιστημονική ανακοίνωση της καθηγήτριας Ειρήνης Φιλιππάκη-Warburton παρουσιάζονται δολίως ακόμα και σε εφημερίδες ως "απάντηση" στο άρθρο, ενώ η σελίδα 36 της γραμματικής, όπου απεικονίζονται τα σύμφωνα και τα φωνήεντα της γλώσσας, δηλαδή οι φωνηεντικοί και οι συμφωνικοί φθόγγοι, αποκόπτεται σκόπιμα από τις προηγούμενες ώστε να δοθεί η εντύπωση ότι εξαφανίστηκαν κάποια γράμματα από το ελληνικό αλφάβητο.
Το όλο θέμα θα ήταν απλώς χαρακτηριστικό δείγμα του τρόπου με τον οποίο ανυπόστατοι αστικοί μύθοι εξαπλώνονται στο διαδίκτυο, αν τα ψεύδη αυτά δε μεγεθύνονταν τόσο ώστε να απασχολήσουν και αρκετά ΜΜΕ. Έτσι, ένα στην ουσία ανύπαρκτο ζήτημα έφτασε να απασχολεί εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές, να δίνει το έναυσμα για κυνήγι μαγισσών και, τέλος, να ρίχνει νερό στον μύλο της προσωπικής προβολής αυτόκλητων υπερασπιστώντης ελληνικής γλώσσας (τόσο επιστημονικά καταρτισμένων που δεν είναι σε θέση να κάνουν τη βασική διάκριση ανάμεσα στους φθόγγους και τα γράμματα).
Δε θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε εδώ τα αυτονόητα. Ο αριθμός και η ταυτότητα των φωνηέντων και των συμφώνων της Νέας Ελληνικής είναι γνωστά σε οποιονδήποτε γνωρίζει βασικές αρχές της γραμματικής δομής της γλώσσας μας και παρακολουθεί τις εξελίξεις στον τομέα της γλώσσας και γλωσσολογίας τα τελευταία ογδόντα τουλάχιστον χρόνια. Γίνονται αμέσως κατανοητά από όποιον έχει διαβάσει το εγχειρίδιο «Γραμματική Ε΄και Στ Δημοτικού» ή οποιαδήποτε άλλη έγκυρη επιστημονική γραμματική της Νέας Ελληνικής.
Εξάλλου, μετά την τεκμηριωμένη ανακοίνωση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας δια του προέδρου του, καθηγητή κ. Καζάζη, μετά τις εύστοχες παρεμβάσεις του καθηγητή κ. Μπαμπινιώτη, αλλά κυρίως μετά τη λεπτομερέστατη και εμπεριστατωμένη τοποθέτηση 140 έγκριτων συναδέλφων γλωσσολόγων, στην οποία ανασκευάζονται ένα προς ένα τα ψευδοεπιχειρήματα της συντάκτριας του άρθρου, δε μένουν περιθώρια αμφισβήτησης ότι το θέμα δεν υφίσταται. Το μόνο ουσιαστικό ερώτημα που μένει ανοιχτό, το μόνο που πρέπει να μας απασχολήσει όλους σοβαρά -και μάλιστα στις παρούσες πολύ δύσκολες περιστάσεις που περνάει η χώρα μας- είναι σε τι εκδηλώσεις υστερίας μπορεί να οδηγήσει ο συνδυασμός βαθιάς άγνοιας, ελλιπούς ενημέρωσης και άκρατου φανατισμού.
Η συγγραφική ομάδα
Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton, Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Reading
Μιχάλης Γεωργιαφέντης, Λέκτορας Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γιώργος Κοτζόγλου, Επίκουρος Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Μαργαρίτα Λουκά, Εκπαιδευτικός Π.Ε.»
Με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης των απόψεων της συγγραφικής ομάδας και επειδή έγινε λόγος ότι ο Σύλλογος εκπαιδευτικών «Αλ. Δελμούζος», στην ιστοσελίδα του οποίου αναρτήθηκε το άρθρο της δασκάλας που «άνοιξε» το θέμα με τα φωνήεντα και τους φθόγγους, συμφωνούσε με τις απόψεις της δασκάλας, αυτό φαίνεται πως δεν υφίσταται, όπως προκύπτει από σχετική δημοσίευση στην ίδια ιστοσελίδα:
«Με αφορμή καθημερινά δημοσιεύματα στον ημερήσιο Τύπο που αφορούν τον Σύλλογό μας και για την αποκατάσταση της αλήθειας, σας επισημαίνουμε ότι: «Δεν υπάρχει καμιά απόφαση και καμιά καταγγελία του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου εκπαιδευτικών "Αλέξανδρος Δελμούζος" για το θέμα με το οποίο ασχολούνται τα δημοσιεύματα. Το άρθρο "Η ελληνική γλώσσα πρέπει να παραμείνει ανέπαφη!", συναδέλφισσάς μας, που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας, εκφράζει τις προσωπικές της απόψεις, οι οποίες δεν υιοθετήθηκαν ποτέ από τον Σύλλογο και ούτε τον εκφράζουν. Δεν έχει προκηρυχθεί καμιά ψηφοφορία ή συλλογή υπογραφών από το Σύλλογο. Δεν υπάρχει καμιά απόφαση του ΔΣ του Συλλόγου να γίνει αίτημα προς το υπουργείο Παιδείας για να αποσυρθεί το βιβλίο. Δεν έχει ξεσπάσει καμιά διαμάχη μεταξύ του Συλλόγου και του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.
Από όλα τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι τα δημοσιεύματα αυτά, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, σε ό,τι αφορά το Σύλλογό μας, και σας παρακαλούμε να αποκαταστήσετε την αλήθεια γιατί δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις στην εκπαιδευτική κοινότητα και γενικότερα στην κοινωνία για τις θέσεις μας. Σε κάθε περίπτωση και εμείς θεωρούμε πως η επιστημονική ορθότητα αποτελεί τη μόνη βάση για την προάσπιση της Ελληνικής Γλώσσας».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου