Τα άγρια χόρτα της Κρήτης είναι θαυματουργά

Ασκορδουλάκος, λαγουδοπαξίμαδο, βυζοράδικα, χοιρομουρίδες, περδικονύχι, ματζούκατας. Εξωτικά ονόματα; Ναι, για όσους δεν κατάγονται από την Κρήτη. Τα άγρια, εδώδιμα κρητικά χόρτα και ζιζάνια μπορεί να μην είναι όλα διαδεδομένα, ωστόσο η αξία τους αγγίζει το χρυσάφι. Κάποια άλλα θα τα έχεις ακούσει (ζοχοί, σταμναγκάθι, καυκαλήθρες, βρούβες, γλυστρίδα, μυρώνια), όμως στο χρηματιστήριο της μεσογειακής διατροφής όλα τα άγρια βρώσιμα χόρτα κατέχουν τις υψηλότερες μετοχές μετά το ελαιόλαδο.

Πλούτος συστατικών

Σύμφωνα με την κρητική εφημερίδα Πατρίς, ο καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής στην Ιατρική Σχoλή του Πανεπιστημίου Κρήτης Αντώνιος Καφάτος υποστηρίζει ότι τα άγρια κρητικά χόρτα έχουν μεγαλύτερη ποσότητα βιταμινών και αντιοξειδωτικών ουσιών σε σχέση με τα περισσότερα, αν όχι όλα, τα καλλιεργούμενα λαχανικά που μπορεί να αγοράσει κάποιος (http://www.patris.gr/articles/84152?PHPSESSID=#.ULKCyWfMnYU).

Για παράδειγμα:

• Έχουν βιταμίνη Κ μέχρι και 5 φορές περισσότερη σε σχέση με καλλιεργημένα λαχανικά.

• Αποτελούν σημαντικές πηγές βιταμίνης C.

• Σε 100 γρ. από αυτά τα χόρτα υπάρχουν περισσότερα από 4mg καθαρής βιταμίνης Α.

• Περιέχουν εντυπωσιακά υψηλές συγκεντρώσεις σε φλαβονειδή, πολυφαινόλες και τοκοφερόλες (βιταμίνη Ε), αντιοξειδωτικές ουσίες που προστατεύουν τον οργανισμό από πολλά εκφυλιστικά και καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως και καρκίνους (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0308814600000911).

• Είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, καθώς και σε Ω-3 και Ω-6 λιπαρά.

Τα ήμερα είναι υποδεέστερα

Κατά τον κ. Καφάτο και τον ερευνητή (στην ίδια σχολή) Κωνσταντίνο Βαρδαβά, τα περισσότερα από τα καλλιεργημένα λαχανικά (όπως το μαρούλι και το σπανάκι), αν και προτιμώνται σε χορτόπιτες και σε σαλάτες, είναι τελικά υποδεέστερα σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά σε σύγκριση με τα άγρια χόρτα του τόπου μας (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0308814605007727). Επίσης, λόγω υπερβολικής χρήσης λιπασμάτων, συχνά τα σπαρμένα λαχανικά περιέχουν μεγάλη ποσότητα νιτρωδών, που είναι καρκινογόνες ουσίες.

Το καλύτερο πιάτο

Σήμερα σε λίγα μέρη του κόσμου προσφέρουν άγρια χόρτα στο πιάτο. Στην Ελλάδα έχουν ακόμα τη θέση που τους αξίζει στο τραπέζι αποτελώντας δικαιολογημένα βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής. Αναπτύσσονται σε μεγάλη ποικιλία χάρη στο κλίμα και τον ήλιο μας. Οι παλαιότεροι τα ξεχώριζαν εμπειρικά (χωρίς να τα μπερδεύουν με κάποια δηλητηριώδη) και γνώριζαν πώς να τα συλλέξουν, από τα φύλλα έως και τη ρίζα, που έχει συμπυκνωμένες θεραπευτικές ιδιότητες. Έκαναν με αυτά χορτόπιτες εκμεταλλευόμενοι τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες ή τα έτρωγαν βραστά (σαλάτα) και τσιγαριστά. Βέβαια ο ιδανικός τρόπος να τα καταναλώνεις είναι βραστά, περιχυμένα με λεμόνι και παρθένο ελαιόλαδο.Εκτός από τις φυτικές ίνες τους, που είναι απαραίτητες για την πέψη και την καλή λειτουργία των εντέρων, τα άγρια χόρτα περιέχουν ακόμα μεταλλικά στοιχεία όπως σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο, νάτριο, φώσφορο, μαγνήσιο και μαγγάνιο.